مراسم کنگره بین المللی ثقة الاسلام کلینی در یک نگاه
کنگره بين المللى بزرگداشت ثقة الاسلام کلينى رحمه الله، به عنوان سومين کنگره از مجموعه همايش هاى «گراميداشت بزرگان و عالمان رى»، با هدف شناساندن آثار و شخصيت اين چهره هاى ماندگار، روز پنجشنبه هفدهم ارديبهشت ماه ۱۳۸۸ در تالار شيخ صدوقِ حرم حضرت عبد العظيم حسنى عليه السلام با حضور علما، انديشمندان، اساتيد حوزه و دانشگاه و ميهمانان خارجى برگزار شد.
نخستين کنگره از اين مجموعه، در بهار ۱۳۸۲ در بزرگداشت حضرت عبد العظيم عليه السلام در تالار شيخ صدوق حضرت عبد العظيم حسنى عليه السلام برگزار شد. در اين کنگره، مجموعه آثارى در باره شخصيت حضرت عبد العظيم عليه السلام و معرّفى شهر رى و تجليل از عالمان رى، در سى مجلد، همراه با دو ويژه نامه نشريات و چهار خبرنامه و يک DVD از مجموعه آثار کنگره، انتشار يافت.
دومين کنگره نيز به بزرگداشت شيخ ابو الفتوح رازى اختصاص داشت که در آبان ۱۳۸۴، در تالار شيخ صدوقِ حرم حضرت عبد العظيم عليه السلام برگزار شد. در اين کنگره، آثارى در موضوع زيست نامه، شخصيت علمى و تفسيرى و انديشه هاى ابو الفتوح، در بيست مجلّد، همراه با سه ويژه نامه نشريات و چهار خبر نامه و يک DVD از مجموعه آثار کنگره، انتشار يافت.
سومين کنگره، که به بزرگداشت ثقه الاسلام کلينى رحمه الله اختصاص داشت، به صورت بين المللى برگزار شد و همزمان با برگزارى مقدّمات آن، دو اقدام فرهنگى مرتبط ديگر نيز انجام گرفت: يکى پيگيرى ثبت روز بزرگداشت کلينى در تقويم رسمى کشور بود که پس از تصويب شوراى انقلاب فرهنگى، از سال ۱۳۸۷، روز نوزدهم ارديبهشت هر سال، به عنوان «روز بزرگداشت کلينى» در تقويم رسمى کشور ثبت شد. اقدام ديگر، طراحى تمبر يادبود هزار و صدمين سال وفات مرحوم کلينى و پيگيرى انتشار آن در سال ۱۳۸۷، از سوى شرکت پست جمهورى اسلامى بود.
نشست مقدّماتى کنگره بين المللى کلينى رحمه الله با شرکت علما، انديشمندان، اساتيد حوزه و دانشگاه، روز پنجشنبه نوزدهم ارديبهشت ۱۳۸۷، در تالار علاّمه مجلسىِ مؤسسه علمى ـ فرهنگى دار الحديث در شهر قم برگزار شد. در اين نشست، نخست آية الله العظمى جعفر سبحانى، به سخنرانى پرداختند. سپس آية الله رى شهرى، رئيس مؤسسه علمى ـ فرهنگى دار الحديث سخن گفتند. در ادامه، حجة الاسلام و المسلمين مهدى مهريزى، دبير علمى کنگره، گزارشى از کارهاى در دست انجام کنگره ارائه داد. سپس حجة الاسلام و المسلمين محمدحسين درايتى، مدير گروه احيا و تصحيح متون در پژوهشکده علوم و معارف حديث، گزارشى از روند تصحيح جديد کتاب الکافى ارائه کرد. در پايان نشست، با حضور رئيس شرکت پست، از تمبر يادبود ثقة الاسلام کلينى رحمه الله ـ که جزء تمبرهاى رسمى جمهورى اسلامى است ـ، رونمايى شد. اين تمبر، در تيراژ چهارصد هزار نسخه، به چاپ رسيده است.
نشست اصلى کنگره، روز پنجشنبه هفدهم ارديبهشت ماه ۱۳۸۸، در تالار شيخ صدوق حرم حضرت عبد العظيم حسنى عليه السلام با حضور علما، انديشمندان، اساتيد حوزه و دانشگاه و ميهمانان خارجى، برگزار شد. در اين نشست، پس از قرائت پيام مقام معظم رهبرى به کنگره توسط حجة الاسلام و المسلمين محمّدى گلپايگانى، چند سخنران، به ايراد سخن پرداختند: آية الله هاشمى رفسنجانى (رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام)، آية الله رى شهرى (توليت آستان حضرت عبد العظيم عليه السلام و رئيس مؤسسه علمى ـ فرهنگى دار الحديث)، حجة الاسلام مهريزى (رئيس پژوهشکده علوم و معارف حديث و دبير علمى کنگره)، آية اللّه رضا استادى، آية الله محمّد واعظ زاده خراسانى، و دکتر على لاريجانى (رئيس مجلس شوراى اسلامى).
همچنين قرائت مقاله هاى مرتبط با کتاب الکافى و نيز شخصيت کلينى، از برنامه هاى اصلى کنگره بين المللى ثقة الاسلام کلينى بود. عناوين مقاله هاى ارائه شده در اين کنگره بدين شرح است: «به هنجارى و نابه هنجارى رفتار در روانشناسى معاصر و مقايسه آن با طبقه بندى الکافى»، از دکتر محمود گلزارى؛ «نظرية المعرفة عند الإمامية ـ مرويات الکافى»، از عبد الأمير کاظم زاهد؛ «سنجش داده هاى کلينى در باره تواريخ شرعى»، از رسول جعفريان؛ «کلينى و رازى، اخلاق اسلامى به دو روايت»، از دکتر سيّد حسن اسلامى؛ «معلومات جديدة عن حياة الشيخ کلينى»، از ثامر العميدى؛ «اسناد الکافى» از سيّد جواد شبيرى؛ «العنعنة»، از سيّد محمّدرضا حسينى جلالى؛ «ثقة الاسلام کلينى و مسئله مالکيت»، از محمّد سروش محلاّتى؛ «حديثى معمّايى در باب قبله در الکافى کلينى»، از مايکل کوک؛ «دراسة مقارنة بين الکلينى و الزهرى»، از جعفر المهاجر.
همزمان، ميزگردى با موضوع تصحيح الکافى نيز با حضور حجج اسلام آقايان: رضا مختارى، على صدرايى، محمدحسين درايتى و سيد حسن اسلامى برگزار شد.
در ضمن برنامه هاى کنگره، نرم افزار «ثقة الاسلام کلينى رحمه الله» توسط حجة الاسلام و المسلمين احسان سرخه اى به حاضران معرّفى شد. ويژگى هاى اين نرم افزار ـ که در قالب DVD (لوح چند منظوره ديجيتال) ارائه شده است ـ عبارت است از: مجموعه آثار کنگره بين المللى کلينى رحمه الله (شامل تصحيح جديد کتاب الکافى در پانزده جلد؛ شروح و حواشى الکافى در ۲۸ جلد؛ توليدات دبيرخانه در هجده جلد)، متن الکافى چاپ قديم در هشت جلد، شروح و حواشى چاپى الکافى در ۶۵ جلد، تصاوير کامل ۲۷ نسخه مهم خطى الکافى، ارتباط متن الکافى با شروح، ترجمه ها و نسخه هاى خطى با امکان مشاهده تطبيقى اين منابع. همچنين در بخشى از مراسم، از تصحيح جديد کتاب الکافى در پانزده جلد، رونمايى شد.
در حاشيه برگزارى کنگره بين المللى ثقة الاسلام کلينى، نمايشگاهى از آثار مرتبط با کلينى و الکافى برگزار شد. آثار ارائه شده به اين شرح بود: ۱. نمونه تصاوير نسخه هاى خطّى کتاب الکافى و شروح و حواشى؛ ۲. نسخه هاى چاپى متن الکافى؛ ۳. ترجمه هاى کتاب الکافى؛ ۴. شروح و حواشى چاپى الکافى؛ ۵. کتاب هاى در باره کافى و کلينى؛ ۶. پايان نامه ها؛ ۷. ويژه نامه هاى نشريات، DVD، و تمبر يادبود بزرگداشت کلينى؛ ۸. مجموعه آثار کنگره.
