کافی پژوهی در عرصۀ نسخه های خطّی
عنوان: کافی پژوهی در عرصۀ نسخه های خطّی
مؤلف: علی صدرایی خویی با همکاری سیّد صادق حسینی اشکوری
تعداد جلد: ۱ (۵۵۲ ص)، وزیری
ناشر: دار الحدیث با همکاری سازمان اوقاف و امور خیریه
محل نشر: قم
تاریخ انتشار: ۱۳۸۷ش
کتاب الکافي، به خاطر ویژگی هایش، در طول بیش از هزار سال، مورد استقبال، استفاده و مراجعۀ فراوان دانشمندان شیعی قرار گرفته و از این رهگذر، نام عالمان زیادی به عنوان مدرّس، کاتب، مقابله کننده، اجازه دهنده یا اجازه گیرندۀ آن، در تاریخ ثبت شده است.
این نوشتار، نگاهی به تلاش های انجام شده بر محور الکافي، در عرصۀ نسخه های خطّی دارد. در این پژوهش، بیش از نهصد عالم به عنوان: مدرّس، کاتب، مصحّح، اجازه دهنده و اجازه گیرندۀ الکافی، به همراه بیش از ۱۶۰۰ نسخۀ خطّی از آن، در دو بخش معرفی شده اند.
در بخش اول، با عنوان «دانشمندان کافی پژوه»، اشخاصی معرفی شده اند، که عمر خود را صرف «کافی پژوهی» نموده اند. اطلاعات درج شده در این بخش، از فهرست نامه های نُسخ خطّی استخراج شده و سامان یافته اند. مواردی از فهرست نامه ها که در این پژوهش مورد توجه و بررسی قرار گرفته اند، عبارت اند از:اجازات، نشان های سَماع و اِنهاء، ترقیمه ها و یادداشت های حاشیۀ نسخه ها. بر اساس تحلیل این اطلاعات، دانشمندانی کافی پژوه، به چند گروه تقسیم شده اند: ۱. مدرّسان؛ ۲. مصحّحان؛ ۳. کاتبان؛ ۴. حاشیه نویسان؛ ۵. دارندگان نسخ معتبر؛ ۶ و ۷. اجازه دهندگان و اجازه گیرندگان.
در بخش دوم کتاب، مجموعاً ۱۶۰۸ نسخۀ خطی از کتاب کافی، به ترتیب تاریخ کتابت، معرفی شده است. در معرفی هر کدام از نُسخ، این اطلاعات به دست آمده است: شمارۀ نسخه، عناوین (قسمت هایی از کافی که نسخه در بر دارد)، نوع خط نسخه، نام کاتب، تاریخ کتابت، نشان های بلاغ و تصحیح، نام مقابله کنندگان نسخه، تعداد برگ های نسخه و مأخذ اطلاعات نسخه.
ارائۀ تصویر ۶۱ نمونه از نسخه های الکافي و اجازات آن، از دیگر ویژگی های این کتاب است که در لابه لای صفحات آن آمده است.
«کافی پژوهی در عرصۀ نسخه های خطّی»، عنوان یکی دیگر از مجموعه آثار کنگرۀ بین المللی ثقة الاسلام کلینی است.