فهرست نسخه هاى خطى کتابخانه آستان حضرت عبدالعظيم عليه السلام
عنوان: فهرست نسخه هاى خطى کتابخانه آستان حضرت عبدالعظيم عليه السلام
مؤلف: ابوالفضل حافظيان
تعداد جلد: ۲ج (۸۸۸ ص)، وزیری
ناشر: دار الحدیث
محل نشر: قم
تاریخ انتشار: ۱۳۸۲ش
کتابخانه آستانه حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام گنجينه اى فرهنگى و تاريخى است که از قدمت و نفاست ارزنده اى برخوردار است.
هم اکنون تعداد کتاب ها و نشريات موجود در آن به چهل هزار جلد بالغ مى شود.
اين فهرست نامه از نظر شکلى، الفبايى و به ترتيب الفبايى عناوين کتاب ها تنظيم شده است و از جهت کيفى، توصيفى و تا حدّى توصيفى و تحقيقى است، به اين معنا که در همه معرّفى نامه هايى که براى کتاب ها تنظيم شده توضيحاتى در توصيف کتاب و اطلاعات کتاب شناختى آمده و به منابع کتابشناسى و فهرست نامه هاى کتاب هاى چاپى و نسخه هاى خطى مراجعه شده و در موارد لازم نسخه مورد بحث با نسخه هاى ديگر از کتاب سنجيده شده است.
در اين کتاب ۷۴۴ نسخه خطى موجود در کتابخانه آستان حضرت عبدالعظيم عليه السلام در ۸۰۰ عنوان معرّفى شده است و پس از معرّفى تفصيلى کتاب ها و نسخه ها، فهرست هاى راهنما در هفت بخش آمده است و بخش پايانى کتاب به تصاوير منتخب از نسخه هاى خطى اختصاص يافته است.
اين فهرست در دو جلد و شامل ۸۸۸ صفحه است، جلد اول در ۴۴۴ صفحه معرّفى ۴۹۱ عنوان کتاب از حرف «آ» تا «ق» را دربر دارد و در جلد دوم ۳۰۱ عنوان کتاب از حرف «ک» تا «ى» معرّفى شده و اين جلد نيز به ضميمه فهرست هاى راهنما و تصاوير، مشتمل بر ۴۴۴ صفحه است.
معرّفى هر کتاب از دو بخش اصلى تشکيل مى شود: الف. کتاب شناسى
در اين بخش، اطلاعات تفصيلى درباره کتاب اعم از نام کتاب و مؤلف و زبان و موضوع و تاريخ تأليف و تعداد ابواب و فصول و ... بدين ترتيب مطرح مى شود:
۱. شماره رديف کتاب، ۲. نام کتاب، ۳. موضوع، ۴. زبان، ۵. نام مؤلف و تاريخ وفات او، ۶. توضيحات کتاب شناسى، ۷. منابع و مآخذ، ۸. آغاز و انجام.
ب. نسخه شناسى
در اين بخش، خصوصيات نسخه مورد بحث شامل شماره نسخه در مخزن، نوع خط و نام کاتب و تاريخ و محلّ کتابت و تزيينات و يادداشت هاى اول و آخر نسخه و نوع جلد و تعداد برگ ها و سطرها و ... بدين تفصيل بيان مى شود:
۱. شماره نسخه در مخزن، ۲. نوع خط و ويژگي هاى آن، ۳. نام کاتب، ۴. تاريخ کتابت، ۵. محلّ کتابت، ۶. توضيحات نسخه شناسى، ۷. نوع جلد و تزيينات و نقوش روى آن، ۸. سابقه، ۹. شماره ثبت، ۱۰. تعداد برگ ها و سطرها و قطع کتاب.
براى دستيابى به اسامى مؤلفان و آثارشان و عناوين ديگر، فهرست هاى راهنما ارائه شده است. بدين منظور با استفاده از برنامه رايانه اى فهرست هاى مختلف اخذ شده و در هفت بخش تقديم مى شود.
فهرست هاى هفتگانه از اين قرار است:
۱. فهرست الفبايى پديدآورندگان، ۲. فهرست الفبايى کاتبان، ۳. فهرست نسخه هاى خط مؤلف، ۴. فهرست واقفان، ۵. فهرست موضوعى کتاب ها، ۶. فهرست الفبايى آغاز کتاب ها، ۷. فهرست منابع و مآخذ.
