بررسی سبک تفسیری سیّد مرتضی در سه گرایش علمی، ادبی و کلامی
مراد از گرایش تفسیری، صبغه ها ی مختلف تفسیر قرآن است كه گاهی با عناوینی چون: تفسیر كلامی، تفسیر تربیتی، تفسیر اخلاقی و ... معرفی می شوند. این نوشتار به بررسی سه گرایش علمی، ادبی و کلامی از تفسیر ارزشمند سیّد مرتضی علم الهدی معروف به الأمالی یا غررالفوائد و درر القلائد پرداخته است. ایشان در سبک تفسیری خود، آیات را طبق مفهوم دلالی آنها یا طبق قرائن علمی، تحلیل و بررسی می کرد و برخی دیگر را به فرهنگ و سبک بیانی عرب ارجاع می داد. گروه سومی را هم که در این دو طیف نمی گنجید، به وادی تأویل می سپرد. گرایش علمی وی در تفسیر قرآن، او را از پناه بردن به تفسیر به رأی و تحمیل نظریات خویش به قرآن مصون می داشت. به علاوه عرضۀ مسائل و شبهات جدید به قرآن، خود از مواردی بود كه در ایجاد تنوّع و برجسته ساختن گرایش های مختلف تفسیری نزد ایشان تأثیر به سزایی داشته است .گونه گونی گرایش در سبک تفسیری علم الهدی مانع از آن می شد که به ورطه شبهات گرفتار آید؛ بلکه به عکس، آنها را با دلایلی محکم و خدشه ناپذیر حل و فصل می نمود. روش تحقیق در این نوشتار، توصیفی و با استفاده از منابع کتاب خانه ای و اسنادی است.
واژگان کلیدی: سیّد مرتضی، علم الهدی، سبک تفسیری، گرایش ادبی، گرایش کلامی، گرایش علمی
*. دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه ایلام.
**. کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه ایلام.
