علمِ امامان در اُصول «الکافى» نمونه اى از براى چند و چونِ سازشِ «حديث» با «کلام»
چکيده
در اين مقاله، سعى شده است که ديدگاه هاى کلامىِ در خصوص ميزان علم ائمّه عليهم السلام، با توجّه به روايات مندرج در «اصول الکافى» بخش «کتاب الحجّة»، مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد.
نگارنده، نخست ديدگاه متکلّمان بزرگ شيعه مانند شيخ مفيد رحمه الله را در مورد علم امامان عليهم السلام مطرح مى کند. آن گاه به ظهور غاليان و تلاش آنان در جعل و تحريف احاديث، بويژه در خصوص امامان و صفات آنها اشاره مى نمايد و از منظرى تاريخى، ديدگاه هاى صوفيانه و انديشه هاى غاليانه نسبت به علم امامان را به نقد مى کشد و «اصول الکافى» و روايات مندرج در آن در باره علم امامان را مرجعى مطمئن براى شيعيان در اين خصوص معرفى مى کند. احاطه يا عدم احاطه امامان بر علم غيب در روايات «الکافى» و همچنين کيفيت علم ائمّه عليهم السلام و گستردگى اين علم، از مباحث مهم مطرح شده در اين مقاله است.
نگارنده، ضمن انعکاس ديدگاه هاى مختلف در اين موضوع، بر اين نکته تأکيد دارد که علم امامان، برگرفته از قرآن است و احاطه ائمّه بر جميع معلومات و کيفيت اين علوم، مورد اختلاف است و برخى از اين ديدگاه ها متعادل و برخى ديگر افراطى است.
کليدواژه ها: «اصول الکافى»، علم امامان، علماى شيعه، شرط امامت، غاليان.
