مکتبها و فرقههای اسلامی در سدههای میانه
این کتاب، مجموعه مقالات مستشرق مشهور آلمانی، ویلفرد مادلونگ است. مقالات موجود در این اثر، همگی از زبان انگلیسی به فارسی برگردانده شده اند. مترجم آن، جواد قاسمی است. مقاله های کتاب، به تاریخ عقیدتیِ مکتبها و جنبشهای مذهبی در سدههای میانۀ اسلام پرداخته است. یکی از مقالات این کتاب به رساله سیّد مرتضی در باب مشروعیت همکاری با سلطان با عنوان «مسألة فی العمل مع السلطان» اختصاص دارد. مادلونگ، پیش از نقل رسالۀ سیّد مرتضی، به سیر تاریخی همکاری و قبول منصب و مسئولیت در دستگاه جور از سوی امامیه پرداخته است و این که امامان شیعه در ادوار مختلف به برخی از پیروان خود اجازۀ ورود در دستگاه حکومت خلفا و پذیرش مسؤلیت با شرائط خاص را دادهاند؛ هرچند دیدگاههای امامان: در این باره در اخبار شیعه یکسان نیست. نوشته شدن دو رساله در بارۀ این موضوع در قرن چهارم و دهم دلیلی بر مشروعیت خدمت در دستگاه جائر دارد.
نگارندۀ مقاله در پایان به نسخههای خطّی موجود از رساله در کتابخانۀ مجلس واقع در تهران اشاره نموده است. در پایان به یادکرد این نکته پرداخته که سیّد مرتضی پس از در گذشت استادش شیخ مفید، مقام نقیب النقبای طالبیان و حقّ حکم بر ردّ مظالم در شهر بغداد را به عهده گرفت و با خلفای عبّاسی همکاری داشت. این کتاب در ۴۳۸ صفحه توسط بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در سال ۱۳۸۷شمسی منتشر شد.