بیانات مقام معظم رهبری در جمع دست اندر کاران کنگره
بسم الله الرحمن الرحيماقدام جناب آقاى رى شهرى و مؤسسه دار الحديث، در تجليل از شخصيت شيخ کلينى ـ رضوان الله تعالى عليه ـ و کتاب شريف کافى، شايسته سپاس و قدردانى است.
کتاب کافى، در دوره اى هزار و صد ساله، از وفات مرحوم کلينى در ۳۲۹ هجرى تا روزگار ما، بيش از هزار سال است که مرجعيّت علمى دارد و بين جوامع شيعه، دست به دست مى گردد و هرگز هيچ فقيه، متکلّم يا مفسّر شيعه، از آن، مستغنى نبوده است. با وجود اين و با وجود چاپ هاى متعدّدى که از اين کتابْ انجام گرفته، تاکنون، حقّ آن ادا نشده بود و به نظر اين جانب، چاپ عرضه شده به مناسبت اين کنگره، به خاطر تصحيح فنّىِ بسيار خوب، مراجعه دقيق به نسخه هاى اصلى، ذکر گسترده نسخه بدل ها، جدا کردن اَسانيد از متن روايات و مزاياى ديگر، اثر برجسته و ارزشمندى است که با سليقه به کار رفته در آن، اِن شاء الله يادگارى ماندگار خواهد بود.
شخصيّت شيخ کلينى رحمه الله نيز شخصيت علمى بارز و برجسته اى است. او در هر دو حوزه رى و بغداد، سال هاى زيادى را به علم آموزى و اخذ حديث از محضر اساتيد و مشايخى که شمار آنها بيش از پنجاه تن است، سپرى کرد و از ديگر سو، به تربيت گروه بزرگى از طالبان علم و معارف مکتب اهل بيت عليهم السلام پرداخت که خود، گواهى بر برجستگى هاى علمىِ شيخ کلينى اند.
کلينى، تنها يک محدّث نبود. بررسى کتاب کافى، از جهت چگونگى تبويب و تقديم و تأخير ابواب آن و عناوين انتخابى آنها (نظير: کتاب العقل و الجهل، کتاب الحجّة، کتاب التوحيد و ...) نشان مى دهد که کلينى، علاوه بر آن که محدّثى بزرگ است، متکلّمى چيره دست نيز هست و محتوا و روش و عناوينِ به کار گرفته شده توسّط وى، ناظر به مسائل کلامىِ رايج در روزگار اوست. ضمناً مقدّمه شيخ بر کافى، مقدمه درخشانى است که نشان مى دهد اين مرد، چه تسلّطى بر عبارات و کلمات و مطالب و مفاهيم کلامى و ... داشته است.
عصر کلينى نيز روزگار حسّاس و دشوارى است. ولادت او، در حوالى سال ۲۶۰ هجرى اتفاق افتاده است که سال وفات امام عسکرى عليه السلام و آغاز غيبت صُغراست و با در نظر گرفتن سال درگذشت او (يعنى ۳۲۹ هجرى)، در مى يابيم که حيات وى، کاملاً منطبق بر دوره غيبت صُغراست که از پيچيده ترين و حسّاس ترين بُرهه ها در تاريخ تشيّع است و شيخ کلينى، تقريباً بيست سال پايانى عمر خويش را، در بغداد به سرآورد که محلّ سکونت نُوّاب اربعه و وکلاى ناحيه مقدّسه بود و اين ويژگى ها درحيات کلينى، براى کسانى که مى خواهند درباره حرکت علمى شيعه به تحقيق بپردازند، در خورِ توجّه است.
به هر حال، به نظر اين جانب، تجليل از کلينى، تجليل از علم، تجليل از دين و تجليل از تشيّع است. کافى نيز اثر ارزشمندى است و در مورد اين کتاب شريف و مؤلّف بزرگوارش، هر چه تجليل و هر اندازه کار علمى انجام بشود، جا دارد.
اين جانب، به سهم خود، از جناب آقاى رى شهرى و بقيه دست اندرکارانى که در برگزارى اين کنگره و به بارنشستنِ محصولات علمى آن دخيل بوده اند و هستند، تشکر مى کنم و براى همگى آنان آرزوى موفّقيت دارم.
