انقاذ البشر من الجبر و القدر
رساله حاضر در باب بحث «قضاء» و «قدر» است. سیّد مرتضی در این رساله، با اشاره به افعال بندگان و نوع برخورد خداوند در این وادی، به فرقه های مختلفی که در این باب سخن دارند می پردازد و وجوه اختلاف هر یک را بیان می دارد. این رساله در واقع، مجموعه ای از مباحث کلامی و عقلی در مورد افعال انسان ها و ارتباط این افعال با خداوند متعال و خلقت این افعال و عدل الهی و معنی خیر و شر و ادلۀ تنزیه خداوند از خلق شرور و نظایر آن است.
آغاز: بسمله نبداَ رسالتنا هذه بالحمد لله ربّنا علی نعمه الواصله الینا و علی احسانه المتقدم علینا اذ اصبحنا .... فالحم لله الذی اختصنا بهذه النعمه و شرفنا بهذه الفضیلة .... ساَلت اعّزک الله و ارشدک املاء رسالة فی القدر فقد جالت ... .
انجام: ... و روی عن سعید بن عامر بن حذیم لمّا استعمله عمر بن الخطاب علی بعض کور الشام خرج معه یوصیه ... فانظر کیف وصاه و امره بان یفعل الخیر و یجتهد فی تحصیله و ما اشبه هذا من الحدیث اکثر من ان یحصی و الحمد لله و الصلاة علی آل الله.
فهرست تصاویر نسخه های خطی موجود این رساله در مرکز کنگره های دارالحدیث:
۱. کتاب‌خانه عتبه عباسیه: ش ۱۵۲/۲.
۲. کتاب‌خانه مجلس شورای اسلامی: ش ۳۷۵۸/۳.
۳. کتاب‌خانه آیت الله بروجردی: ش ۳۷۴/۶.
۴. کتاب‌خانه آیت الله مرعشی: ش ۱۱۰۴.
۵. کتاب‌خانه دانشگاه تهران: ش ۱۱۶۲ (۲۹۲۹).
۶. کتاب‌خانه آیت الله مرعشی: ش ۱۲۹۲۳.
۷. کتاب‌خانه آیت الله حکیم عراق: ش ۴۳۸/۱.
۸. کتاب‌خانه آستان قدس رضوی: ش ۸۲۸۷.
