معرفی نرم افزار ثقة الاسلام کلينى
اين نرم افزار، سومين برنامه از سلسله بزرگداشت هاست که به سفارش مؤسّسه علمى ـ فرهنگى دارالحديث تهيه شده است. دو نرم افزار گذشته به قصد ارائه آثار منتشر شده در کنگره بزرگداشت حضرت عبدالعظيم حسنى عليه السلام و شيخ ابو الفتوح رازى رحمه الله، تدوين و در اختيار محققان و دانش پژوهان قرار گرفت.
نرم افزار حاضر براى ارج نهادن به شخصيت عالم و محدث نامدار امامى، ثقة الاسلام کلينى، حاوى کتاب الکافى و شروح و ترجمه هاى آن و ساير آثار انتشار يافته در اين همايش، درباره شخصيت و مقام والاى اين دانشمند گرانقدر شيعى تهيه و تدوين شده است.
مرکز تحقيقات کامپيوترى علوم اسلامى طراحى و توليد اين نرم افزار را به انجام رسانيده است. اين نرم افزار مشتمل بر بخش هاى نمايش، جستجو، کتب مرتبط و قرآن است.
۱. نمايش
اين بخش مشتمل بر ۳۸ عنوان کتاب در ۱۵۸ جلد است. همچنين تصاوير کامل ۲۷ نسخه مهم از نسخه هاى به کار رفته در تصحيح کتاب الکافى نيز در دسترس قرار گرفته است. فهرست عناوين و مؤلفان آنها و تعداد مجلدات هر يک به شرح ذيل است:
یک. کتاب الکافى
۱. الکافی ۱۵ جلدی
۲. الکافى ۸ جلدی
دو. شرح ها (اصول، فروع، روضه)
۱. مرآة العقول، محمد باقر مجلسى (م ۱۱۱۰ ق)، ۲۶جلد
۲. الوافى، فيض کاشانى (م ۱۰۹۱ق)، ۲۴جلد
۳. التعليقة على اصول الکافى، مير داماد (م ۱۰۴۱ ق)، ۱جلد
۴. الرواشح السماوية فى شرح الاحاديث الامامية، مير داماد (م ۱۰۴۱ ق)، ۱جلد
۵. شرح اصول کافى، ملاصدرا (م ۱۰۵۰ ق)، ۱جلد
۶. شرح الکافى (الاصول و الروضة)، ملا صالح مازندرانى (م ۱۰۸۱ ق)، ۱۲جلد
۷. الکشف الوافى فى شرح اُصول الکافى، محمد هادى بن محمد معين الدين آصف شيرازى (م ۱۰۸۱ق)، ۱جلد
۸. الشافى فى شرح الکافى، ملاّ خليل بن غازى قزوينى(م ۱۰۸۹ق)، ۲جلد
۹. صافى ]در شرح کافى [، ملاّ خليل بن غازىقزوينى (م ۱۰۸۹ق)، ۲جلد
۱۰. الذريعة إلى حافظ الشريعة (شرح اُصول الکافى)، رفيع الدين محمد بن محمد مؤمن گيلانى (قرن۱۱ق)، ۲جلد
۱۱. الهدايا لشيعة أئمّة الهدى (شرح اُصول الکافى)، شرف الدين محمد بن محمدرضا مجذوب تبريزى (قرن ۱۱ق)، ۲جلد
۱۲. الحاشية على اُصول الکافى، ملاّ محمد امين استرآبادى (م ۱۰۳۶ق)، ۱جلد
۱۳. الحاشية على اُصول الکافى، سيد احمد علوى عاملى(زنده در ۱۰۵۰ق)، ۱جلد
۱۴. الحاشية على اُصول الکافى، سيد بدرالدين حسينى عاملى (زنده در ۱۰۶۰ق)، ۱جلد
۱۵. الحاشية على اُصول الکافى، ميرزا رفيعا (م۱۰۸۲ق)، ۱جلد
۱۶. الدرّ المنظوم من کلام المعصوم، شيخ على کبير (م۱۱۰۴ق) و الحاشية على اُصول الکافى، شيخ على صغير (قرن ۱)، ۱۲جلد
۱۷. شرح فروع الکافى، محمد هادى بن محمدصالح مازندرانى (م ۱۱۲۰ق)، ۵جلد
۱۸. البضاعةالمزجاة (شرح روضة الکافى)، محمدحسين بن قارياغْدى (م۱۰۸۹ق)، ۲جلد
۱۹. منهج اليقين (شرح وصيت امام صادق عليه السلام به شيعيان)، سيد علاء الدين محمد گلستانه (م ۱۱۱۰ ق)، ۱جلد
۲۰. مجموعه رسائل در شرح احاديثى از کافى، ۲جلد
سه .ترجمه ها
۱. تحفة الأولياء (ترجمه اُصول الکافى)، محمد على بن محمد حسن فاضل نحوى اردکانى (زنده در ۱۲۳۷ق)، ۴جلد
۲. الاصول من الکافى، ترجمه و شرح محمد باقر کمره اى، ۶جلد
۳. اصول کافى، ترجمه و شرح سيد جواد مصطفوى، ۴جلد
۴. درخشان پرتويى از اصول کافى، شرح و ترجمه محمدحسينى همدانى، ۶جلد
۵. الروضه من الکافى، ترجمه و شرح رسولى محلاتى، ۲جلد
۶. الروضه من الکافى، ترجمه محمد باقر کمره اى، ۲جلد
۷. بهشت کافى (ترجمه روضه کافى)، حميد رضا آژير، ۱جلد
۸. گزيده کافى، ترجمه و تحقيق محمد باقر بهبودى، ۳جلد
چهار .آثار کنگره
۱. حياة الشيخ الکلينى، ثامر العميدى، ۱جلد
۲. توضيح الأسناد، سيد محمدجواد شبيرى، ۲جلد
۳. العنعنة من صيغ الأداء للحديث الشريف فى الکافى، سيد محمدرضا حسينى جلالى، ۱جلد
۴. کافى پژوهى در عرصه نسخه هاى خطى، على صدرايى خويى با همکارى سيّد صادق اشکورى، ۱جلد
۵. کتابشناسى کلينى و کتاب الکافى، محمد قنبرى، ۱جلد
۶. شناختنامه کلينى و الکافى، محمد قنبرى، ۴جلد
۷. کافى پژوهى (گزارش پايان نامه هاى مرتبط با کلينى و الکافى)، سيد محمدعلى ايازى، ۱جلد
۸. مجموعه مقالات همايش، گروهى از پژوهشگران، ۷جلد
پنج. نسخه هاى خطى
۱. کتابخانه آستان قدس رضوى / مدرسه نواب مشهد نسخه ۱۳۸۰۰
۲. کتابخانه آستان قدس رضوى / مدرسه نواب مشهد نسخه ۴۴ ز ۱۳۸۲۶
۳. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۲۱۰۸
۴. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۶۵۹۳
۵. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۹۹۰۵
۶. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۳۰۵۲
۷. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۴۴۵۳
۸. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۵۰۷۷
۹. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۵۷۵۹
۱۰. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۵۷۶۲
۱۱. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۲۰۴۸۶
۱۲. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۶۹۶۶
۱۳. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۶۸۲۰
۱۴. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۲۰۵۵۲
۱۵. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۲۱۳۴۷
۱۶. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۲۰۶۴۳
۱۷. کتابخانه آستان قدس رضوى نسخه ۱۱۲۹۴
۱۸. کتابخانه مسجد گوهرشاد - مشهد نسخه ۲۳۱
۱۹. کتابخانه آية الله نجفى رحمه الله نسخه ۳۰۱۵
۲۰. کتابخانه آية الله نجفى رحمه الله نسخه ۵۰۵۸
۲۱. کتابخانه آية الله نجفى رحمه الله نسخه ۳۷۲
۲۲. کتابخانه آية الله نجفى رحمه الله نسخه ۱۴۱۵
۲۳. کتابخانه دانشگاه تهران نسخه ۶۲۳۸
۲۴. کتابخانه دانشگاه تهران نسخه ۶۶۴۹
۲۵. کتابخانه دانشکده الهيات دانشگاه تهران نسخه ۱۷۷
۲۶. کتابخانه دانشکده حقوق دانشگاه تهران نسخه ۱/۲ ب
۲۷. کتابخانه مدرسه آيت الله گلپايگانى رحمه الله نسخه ۲۷/۳۴-۶۶۵۷
از جمله قابليت هاى اين بخش، انتخاب دامنه براى نمايش منابع انتخابى است. همچنين دسترسى به فهرست درختى کتاب ها و تشکيل فهرستى مشتمل بر کلمه اى دلخواه را نيز مى توان از امکانات اين بخش به شمار آورد. براى تسهيل در امر پژوهش، در هنگام مطالعه منابع، تعداد ده عنوان از کتب لغت در اين بخش در اختيار محققان قرار گرفته است که با استفاده از گزينه لغتنامه مى توان از آنها بهره برد.
۲. جستجو
مشاهده فهرست غيرتکرارى کلمات با امکان جستجوى آنها در مجموعه اطلاعات موجود در اين نرم افزار، از ويژگى هاى اين بخش است. به کارگيرى عملگرهاى مختلف در هنگام جستجو در متن و يا فهرست منابع به صورت جداگانه نيز از قابليت هاى اين بخش است.
۳. کتب مرتبط
با تلاش هاى صورت پذيرفته در اين بخش از نرم افزار، ارتباط بين کتاب الکافى و متون مرتبط به آن، اعم از شروح و ترجمه ها و نسخ خطى برقرار شده است. با توجه به اين امکان، کاربر مى تواند به متن يا تصوير نسخ مرتبط با متن در حال نمايش دسترسى يابد. همچنين امکان گزينش منابع مرتبط با متن کتاب الکافى و ايجاد محدويت در نمايش اين کتب از جمله قابليت هاى اين بخش به شمار مى رود.
۴. قرآن
در طراحى اين نرم افزار، در کنار دسترسى به متون اصلى و شروح و ترجمه ها، مى توان به قرآن مراجعه و در صورت لزوم، به پژوهش و جستجو در آن پرداخت. همچنين در اين بخش امکان مشاهده يکى از ترجمه هاى قرآن پيش بينى شده است.