نشست نقد و بررسی ترجمههای کتاب کافی برگزار شد
تاریخ انتشار: 14 بهمن 1386
روز پنج شنبه 11 بهمنماه سال جاری، در چهارمين نشست از سلسله نشستهای ترجمه متون دينی، ترجمههای کتاب کافی، نقد و بررسی شد.
در اين نشست که به مناسبت برگزاری کنگرۀ بينالمللی ثقةالاسلام کلينی برگزار شد، مهمترين اشکالات ترجمههای کافی و نیز معيارهای يک ترجمه خوب برای این کتاب، با حضور سه تن از مترجمان متون دينی و جمعی از علاقهمندان به اين مباحث بررسی شد.
در ابتدای این نشست، آقای محمد مرادی، مدیر واحد ترجمه پژوهشکده علوم و معارف حدیث، ضمن سپاسگزاری از حضور اساتید و دیگر میهمانان، اجمالی از پیشینه تاریخی شرح ها و ترجمههای کافی را بیان کرد و از هفت اثر خطی و چندین اثر چاپی در این زمینه نام برد.
مرادی در بخشی از سخنان خود گفت: ظاهراً به گفتۀ آقای سعید نفیسی، اولین ترجمه کتاب کافی مربوط به قرن ششم قمری است که توسط میرحسین هروی نوشته شده است.
آقای حسين استادولی، از مترجمان متون دينی که ترجمه تازهای از اصول کافی را در دست انجام دارد، در اين نشست، با تصریح به اهمیت و اعتبار کافی، مشکلات ترجمههای کافی را در دو محور: متن و مترجمان، بررسی کرد.
وی نقل روايات ناقص، خلط روايات با يکديگر، نقل حديث نامناسب با باب، نقل حدیث با دو متن متفاوت از یک اصل و یک سند تکرار عين يک حديث در يک باب، نقل اخبار غير حديثی، نقل احاديث متشابه و نقل روايات دال بر تحريف قرآن را به عنوان مشکلات متنی کافی برشمرد و با یادآوری شواهدی، هرکدام از موارد یاد شده را توضیح داد.
اين پژوهشگر متون دينی که از جوانی، مطالعه و تحقيق در کتاب کافی را آغاز کرده، بی دقتی را منشأ برخی از اشتباهات موجود دانسته و برای نمونه، به بررسی اشکالات یکی از ترجمههای معاصر پرداخت.
حجة الاسلام سيد ابوالقاسم حسينیژرفا، اديب و مترجم کتاب «الغدير» نيز در اين نشست، ضمن قدردانی از زحمات مترجمان متون دينی گفت: تا ريشههای روحی و روانی ضعيف ترجمه کردن متون دينی مطرح نشود، بحثها و نشستها گرهگشا نخواهد بود.وی به عدم نظارت و نقد صحيح بر ترجمه متون دينی در کشور اشاره کرد و افزود: اگر اقتباس در کار نقد ترجمه به درستی انجام میگرفت، بخش عمدهای از مشکلات ترجمه حل میشد.
ژرفا به برخی اشتباهات ترجمه متون دينی که بعضاً از سوی عالمان بزرگ ناشی میشود اشاره کرد و تصريح کرد: اگر مترجمان احساس کنند بر ترجمه آنان داورانی عالم نظارت دارند، کيفيت ترجمه به مراتب بهتر از اين شکل خواهد شد.
حجةالاسلام محمدعلی سلطانی، از ديگر سخنرانان اين نشست، ترجمه قرآن و نهجالبلاغه و صحيفه سجاديه را متفاوت با ديگر متون دينی ارزيابی کرد و گفت: اين کتب از يک سنخيت بيانی و محتوايی برخوردارند و در ترجمه آنها، کمتر آثار منفی به وجود میآيد، اما ترجمه روايات با تنوع در علوم مختلف مطرح میشود که تناقضاتی بين روايات و آن علوم پديد میآورد.وی عدم ارزيابی از ترجمههای گذشتگان را، از آسيبهای ترجمه دانست که بايد در کنار استفاده از تجربيات آنها بهکار بسته شود.