تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازى (ج۳)
عنوان: تحقيق در تفسير ابوالفتوح رازى (ج۳)(قصص)
مؤلف: دكتر عسكر حقوقى
به كوشش: سيد مجتبى صحفى
تعداد جلد: ۱ (۵۹۲ صفحه)، وزیری
ناشر: دار الحديث
محل نشر: قم
تاریخ انتشار:۱۳۸۴
جلد سوم تحقيق در تفسير ابو الفتوح رازى، در مورد قصص و تاريخ پيامبران است. دكتر عسكر حقوقى، در مقدّمه اين جلد مى نويسد: «بنا بر آنچه گفته شد، تفسير ابو الفتوح، از نظر احتواى بر تاريخ و قصص انبياى عظام، درخور اهمّيت و شايسته تحقيق و تتبّع بوده است. اين تفسير ارجمند، مشتمل است بر تاريخ آفرينش جهان خلقت آدم، نخستين آفريده و فرستاده خدا تا رويدادها و حوادث عصر پيغمبر بزرگ اسلام، و نيز سوانحى كه پس از آن بزرگوار ميان پيروانش روى داد».
وى در ادامه مى نويسد: «روا بود كه مجلّدى جداگانه و مستقل، شامل بر تاريخ رسولان حق، آن هم به نثر ساده و زيباى ابو الفتوح، فراهم آيد و در دسترس علاقه مندان قرار گيرد؛ امّا دشوارى چشمگيرى در رسيدن به اين مقصود، در پيش بود ... داستان حضرت موسى بن عمران، پيمبر بنى اسرائيل، در ۳۴ سوره قرآن و در خلال تفسير ۱۴۳ آيه ذكر شده».
با تمام دشوارى هايى كه براى ترتيب و نظم تاريخى تلفيق آنها به شيوه اى كه هر داستان، مستقلاً با نظم و نسق تاريخى بيان گردد داشته، ايشان توانسته قصص پيامبران را آماده چاپ كند و قصص مربوط به عصر اسلامى را به وقت ديگرى موكول كند: «سرانجام، از قصص قرآن، آن بخش كه به پيامبران پيشين اختصاص داده شده است، فراهم آمد و قصص عصر اسلامى به زمانى ديگر موكول شد».
يكى ديگر از مشكلات اين جلد (و نيز ساير مجلّدات)، نبودن چاپ مصحّح و منقّح از تفسير ابو الفتوح رازى و عدم دسترس به نسخه هاى خطّى معتبر بوده است؛ حتّى ايشان مى نويسد: «با اين كه تفسير شيخ، چند بار تجديد طبع شده، مع هذا، نه تنها كمكى به صحّت طبع آن نشده، بلكه باعث رواج نُسَخ مغلوطى كه به شتاب تحويل بازار شده نيز گرديده است».
او به جهت دشوارى كار و اين كه از متن كتاب تفسيرى، يک كتاب درباره قصص انبيا به زبان فارسى از قرن ششم تدوين شود، اين كار را مايه مباهات خود دانسته و مى نويسد: «اين بنده را عقيده بر آن است كه بزرگترين خدمت به ملّت ايران و فرهنگ ايرانى، احياى آثار مهم گذشتگان اوست. كتاب حاضر، به صورتى كه فراهم آمده، يكى از آن آثار نفيس و گران مايه يكى از پيشينيان ملّيت پرور ماست كه با شيوه خاصّى به رشته انتظام در كشيده شده است».
چاپ قبلى جلد سوم تحقيق در تفسير ابو الفتوح رازى، شامل ۵۲۸ صفحه ۲۲ صفحه مقدّمه است كه در سال ۱۳۴۸ش، توسّط انتشارات دانشگاه تهران صورت پذيرفته است.
