مجموعه مقالات کنگرۀ بزرگداشت عبدالجلیل رازی قزوینی/ جمعی از پژوهشگران
مجموعه مقالات کنگرۀ بزرگداشت عبدالجلیل رازی قزوینی
آنچه مى توانست محور پژوهشها يا نگارش مقالات درباره عبد الجليل رازى قزوينى قرار گيرد، يكى زندگى و آثار وى بود و ديگرى زمانه و روزگار او.
از آن جا كه زندگى او در منابع تاريخ و تراجِم، انعكاس اندكى داشته و از آثارش تنها كتاب نقض باقى مانده است، نگارش و پژوهش در محور نخست، تنها به كتاب نقض اختصاص مى يافت، در حالى كه زمانه و روزگار او، زمينه تأملات علمى و پژوهشى بسيار است.
با توجه به مقالات فارسى منتشر شده پيش از اين درباره كتاب نقض و شخصيت عبد الجليل ـ كه دست كم ۲۲ عنوان مقاله است ـ ، دايره كار تدوين مقاله محدودتر مى شد.
همچنين كارهاى تحليل تاريخى، نگرش نقادانه به تاريخ و جريانشناسى تاريخى، در مجامع علمى ايران، راغبان اندك دارد و كمتر دغدغه پژوهشگران قرار مى گيرد.
با اين اوصاف، با فراخوان و سفارشهاى خاص، تعداد ۲۵ مقاله پذيرفته و تأييد شده توسط شوراى علمى، به كنگره واصل شد كه در دو جلد، در اختيار محققان و اهل نظر قرار گرفته است. از اين تعداد، دوازده مقاله در جلد نخست و سيزده مقاله در جلد دوم جاى گرفته اند.
عناوین مقالات جلد اول این مجموعه که به مباحث قرآنی، حدیثی و کلامی پرداخته است، به شرح زیر است:
۱. نگاهی به کتاب نقض عبدالجلیل رازی/ آیة الله رضا استادی
۲. بن مایه های قرآنی عبدالجلیل در کتاب «نقض»/ علی راد
۳. نگاه تأویلی به آیات قرآن در «نقض»/ محمّدرضا موحدی
۴. علوم و قواعد حدیثی در کتاب «نقض»/ محمّدمهدی احسانی فر
۵. معرفت خدا و توحید و اسمای صفات از نظر عبد الجلیل رازی قزوینی/ محمّد بیابانی اسکویی
۶. امامت از نگاه عبد الجلیل رازی قزوینی/ اصغر غلامی
۷. مواجهۀ متکلّمان امامی با فلسفه، از آغاز تا سدۀ ششم هجری/ علینقی خدایاری
۸. ویژگی های شیعۀ اصولی از دیدگاه عبد الجلیل/ قاسم جوادی
۹. جایگاه اصطلاح «شیعۀ اصولیّه» در گفتمان کلامی عبدالجلیل رازی/ سیّد محمّدهادی گرامی
۱۰. دفاع از امامیه و برائت از اسماعیلیه در «نقض»/ رسول رضوی
۱۱. تشیّع و تصوّف در کتاب «نقض»/ ابوالفضل هاشمی
۱۲. نوادر کلامی «نقض»/ رضا بابایی
و عناوین جلد دوم مجموعه مقالات ـ که در زمینۀ مباحث تاریخی، جغرافیایی و ادبی نوشته شده اند ـ، عبارت اند از:
۱. وجوه فرهنگی ـ تمدّنی مذهب تشیّع تا سدۀ ششم هجری/ محمّد باغستانی
۲. پراکندگی جغرافیایی جمعیتی شیعیان در کتاب «نقض»/ مائده بخشنده
۳. یادکردهای عبدالجلیل قزوینی در کتاب نقض در خصوص فرقه شناسی/ حمید احمدی جلفایی
۴. مدرسۀ سنّیان در برابر دارالعلم شیعیان (بحثی پیرامون کتاب «نقض»)/ لئوناردو کپتزن، ترجمه: فریده مهدوی دامغانی
۵. مدارس و محافل علمی دورۀ عبدالجلیل/ مرتضی وفایی
۶. شعرای شیعیِ یاد شده در کتاب «نقض»/ حسین پورشریف
۷. جغرافیای ری و قزوین در «نقض»/ علی ملکی میانجی
۸. خاندان بابویه در کتاب «نقض»/ سید محسن موسوی
۹. مناقب نگاری در قرن ششم/ مهدی غلامعلی
۱۰. بررسی سبک شناسی شیوۀ نگارش در قرن ششم/ بر اساس کتاب «نقض»، عبد الرضا مدرّس زاده
۱۱. بررسی فرم زبانی کتاب «نقض»/ مریم غفّاری جاهد
۱۲. اخلاق و آداب جدل در «نقض»/ سیّد حسن اسلامی
۱۳. مناظره و وحدت در کتاب «نقض»/ صدّیقه لبانی مطلق
