نظريه صرفه و ديدگاه سيّد مرتضى
سيّد مرتضى، در باب اعجاز قرآن، به فصاحت برتر قرآن اشاره نموده و معتقد است اين برترى در حدّى نيست كه بتوان آن را وجه اعجاز قرآن دانست. همچنين وى، نظم قرآن را در ميان عرب، نظمى بى سابقه خوانده؛ امّا آن را به تنهايى وجه اعجاز قرآن برنمى شمُرَد؛ بلكه فصاحت و نظم قرآن را توامان، وجه اعجاز و موضوع تحدّى قرآن معرّفى مى نمايد.
هدف از مقاله حاضر، بررسى ديدگاه سيّد مرتضى در باب اعجاز قرآن است او در اين مورد، معتقد به «نظريّه صرفه» است و در كتاب الموضح عن جهه إعجاز القرآن، به دفاع از عقيده خاصّ خود در باب اعجاز قرآن پرداخته و با ادلّه بسيار، از آن دفاع مى كند. از اين رو، مقاله حاضر، با روش توصيفى ـ كتابخانه اى، به بيان ديدگاه سيّد مرتضى در بحث اعجاز پرداخته و چنين نتيجه مى گيرد كه از منظر سيّد مرتضى، بين معجزه و غير معجزه، بايد تفاوت فاحشى باشد و جون اين تفاوت در متن قرآن و شعر عرب جاهلى نيست، پس خدا، مردم را از آوردن مانند قرآن، باز داشته است؛ يعنى علومى را كه مورد نياز مردم بوده، از آنها سلب نموده است.
واژگان كليدى: سيّد مرتضى، اعجاز، نظريّه صرفه.
*. استاد يار دانشكده الهيّات و معارف اسلامى دانشگاه سيستان و بلوچستان.
**. دانشجوى كارشناسى ارشد علوم و قرآن حديث دانشگاه قم.
