مقايسه مهم ترين آراى كلامى سيّد مرتضى با ميراث حديثى اماميه
مواجهه سيّد مرتضى با ميراث حديثى اماميه و ميزان بهره گيرى وى از اين ميراث در موضوعات كلامى، متفاوت است. بررسى و مقايسه آراى كلامى وى با ميراث حديثى اماميه نشان مى دهد كه سيّد مرتضى، ضمن بهره مندى از اين ميراث گران، رويكردى انتقادى و گزينشى نسبت به كاربست برخى روايات در موضوعات كلامى داشته است. رويكرد انتقادى وى را مى توان در موضوعاتى همچون: معرفت فطرى، عالم ذر و خلقت ارواح مشاهده نمود. سيّد مرتضى در موضوعات ياد شده، با قائل شدن به معرفت اكتسابى، از قول مشهور در روايات ـ كه همان اعتقاد به «معرفت فطرى» است ـ فاصله گرفته است. رويكرد گزينشى وى را مى توان در برخى از موضوعات همچون: اراده، قدر و قضا، و استطاعت، جستجو كرد. از منظر سيّد مرتضى، اراده، قضا و قدر پروردگار، تنها شامل «افعال نيک» انسان است و «معاصى»، متعلق به اراده و قضا و قدر تكوينىِ خداوند نيستند.
واژگان كليدى: سيّد مرتضى، آراء كلامى، ميراث حديثى.
*. پژوهشگر پژوهشگاه قرآن و حديث و دانشجوی دكترى شيعه شناسى دانشگاه اديان و مذاهب قم.
